تشکیل کارگروه صادراتی در دفتر تجهیزات پزشکی وزارت صمت
از غفلت از بهرهوری دانشبنیانها تا راه اندازی باشگاه صادرات دانش بنیان
معاون صنایع ماشین آلات و تجهیزات وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت: کارگروه صادراتی با برنامه توسعه صادرات در دفتر تجهیزات پزشکی وزارت صمت تشکیل شده است.
به گزارش آیمد90 و به نقل از وزارت صمت، محمد موسوی در حاشیه بازدید از واحدهای تولیدی دانش بنیان در صنعت تجهیزات پزشکی اظهار داشت: در حال حاضر هزار و ۲۴۰ واحد تولیدی فعال دارای پروانه بهره برداری از وزارت صمت در صنعت تجهیزات پزشکی فعالیت می‌کنند که تعدادی از این شرکتها تاییدیه‌های بین المللی و استانداردهای لازم برای ثبت تجهیزات و ملزومات پزشکی و آزمایشگاهی در کشورهای دیگر را دارند که نشان دهنده ظرفیت بالای صادراتی شرکت‌های دانش بنیان در این حوزه است.
وی افزود: با توجه به رشد فناوری در شرکت‌های دانش بنیان صنعت تجهیزات پزشکی، اولویت اول این معاونت تسهیلگری در جهت توسعه صادرات برای این صنعت است.
معاون صنایع ماشین آلات و تجهیزات وزارت صمت تاکید کرد: موضوع تخصیص درست و دقیق منابع نیازمند یک استراتژی و برنامه‌ریزی حساب شده است که برای تحقق این مهم تقسیم کار ملی با حضور وزارتخانه‌های صمت و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با مساعدت ستاد زیست فناوری انجام شده است.
وی خاطرنشان کرد: هم اکنون کارگروه صادراتی با برنامه توسعه صادرات با اولویت کشورهای همسایه در دفتر تجهیزات پزشکی وزارت صمت تشکیل شده است.
غفلت از بهرهوری دانشبنیانها
به نقل از دنیای‌اقتصاد؛ سهم اندک صادرات دانشبنیانها در حالی در آمار منعکس شده که به‌نظر می‌رسد تاکید بر تعدد شرکت‌های دانشبنیان بیش از بهرهوری این شرکت‌هاست.
از سوی دیگر شرایط فعالیت برای نخبگانی که در این شرکتها مشغول به فعالیت هستند فراهم نیست و چندی پیش نسبت به کوچ شرکت‌های دانشبنیان هشدار داده شد.
آمارهای اعلامی از صادرات دانشبنیانها به‌خوبی دلیل مهاجرت این گروه از نخبگان را تایید می‌کند. دلایلی که حکایت از بازار محدود بینالمللی دارد، به‌عبارتی شرکت‌های دانشبنیان ایرانی خود را در مسیر جهانی‌شدن تصور نمی‌کنند و تنها بر بازار داخلی متکی هستند، چراکه نه بنیه مالی قوی دارند و نه تحریم‌ها اجازه وصل شدن آنها به زنجیره جهانی را می‌دهد؛ این در حالی است که نهادها و دستگاه‌های مختلف برای حمایت از این کسب‌وکارها بسته‌هایی پیشنهاد داده‌اند که اگرچه می‌تواند راهگشای توسعه آنها باشد، اما کارشناسان عنوان می‌کنند که از سویی خطر تولید رانت نیز در این بسته‌ها وجود دارد.
گره‌خوردن شرکت‌های بزرگ با شرکت‌های دانشبنیان موضوعی است که مورد تاکید بخش‌خصوصی است و می‌تواند به بهرهوری این شرکتها کمک کند.
پیش از این، بازوی پژوهشی وزارت صمت نیز از دو نگاه به شرکت‌های دانشبنیان سخن گفته بود. نگاه نخست به حمایت از توسعه شرکت‌های فناور کوچک و متوسط مترادف با اقتصاد دانشبنیان برمی‌گشت و در نگاه دوم بهبود بهرهوری و رقابت‌پذیری بینالمللی شرکت‌های صنعتی و نوآوری مدل کسب‌‌‌‌‌‌وکار نیز در زیرمجموعه مفهوم اقتصاد دانشبنیان قرار می‌گرفت. به‌نظر می‌رسد در ایران امروز، نگاه نخست حاکم است ولی هنوز شرکت‌های دانشبنیان به سمت بهرهوری حرکت نکرده‌اند.
صادرات دانشبنیانها
بر اساس آمارهای سازمان توسعه تجارت، در حوزه صادرات دانشبنیانها، محصولات با فناوری سطح بالا در بهار امسال ۱۰۷میلیون دلار صادرات داشته که در مقایسه با بهار سال۱۴۰۰، افت ۱۴درصدی را تجربه کرده است.
در سه‌ماهه نخست سال‌گذشته ۱۲۵ میلیون دلار در این گروه صادرات صورت گرفته است. سهم صادرات محصولات با فناوری بالا در بهار امسال ۸/ ۰درصد از کل ارزش صادرات بوده، درحالی‌که در سال‌گذشته این گروه ۱/ ۱درصد از کل ارزش صادرات بهار۱۴۰۰ را به خود اختصاص داده بود.
صادرات شرکت‌های دانشبنیان نیز در بهار امسال ۱۶۱میلیون دلار ارزش داشته که نسبت به ۱۳۰میلیون دلار صادرات در بهار۱۴۰۰، رشد ۲۴درصدی را تجربه کرده است،
با این‌حال صادرات این گروه ۲/ ۱درصد از کل صادرات بهار امسال را به خود اختصاص داده است که سهمی مشابه سال‌گذشته است. مجموع صادرات دانشبنیان در بهار امسال نزدیک به ۲درصد از کل صادرات بهار سهم دارد. صادرات کشور در سه‌ماهه نخست۱۴۰۱ معادل ۱۳میلیارد و ۶۹میلیون دلار بوده است.
بهرهوری مهم است، نه تعدد شرکتها
رئیس اتاق ایران با تاکید بر اینکه تعدد شرکت‌های دانشبنیان ملاک موفقیت کشور در این عرصه نیست، می‌گوید: تعدد شرکت‌های فعال در حوزه دانشبنیان، بعضا ملاک موفقیت کشور در این عرصه عنوان می‌شود؛ این در حالی است که معیار سنجش توفیق در این بخش باید سطح بهرهوری این شرکتها و رهاورد آنها برای اقتصاد کشور باشد.
غلامحسین شافعی در نشست هیات نمایندگان اتاق مشهد، با اشاره به تمرکز و فعالیت شرکت‌های بزرگ دنیا در بخش دانشبنیان و اهمیت فعالیت این عرصه در دنیای کنونی، افزود: حمایت‌هایی که در حال‌حاضر برای شرکت‌های دانشبنیان ارائه می‌شود، نباید بستر آن را فراهم کند که عده‌‌‌‌‌‌ای به‌‌‌‌‌‌ظاهر و بدون داشتن ظرفیت‌های واقعی، خود را در این صف جای دهند و فرصت‌ها را از بنگاه‌های واقعی فعال در این بخش بگیرند.
به عقیده شافعی، باید معیارهای واقعی برای فعالیت دانشبنیانها مدنظر قرار بگیرد تا هدفی که ذیل این نام‌‌‌‌‌‌گذاری و حمایتگری دنبال می‌شود، به شایستگی محقق شود.
راه اندازی باشگاه صادرات دانش بنیان
معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه با اشاره به «باشگاه صادرات دانش بنیان» گفت: اطلاعات شرکتها در سایت معاونت دیپلماسی اقتصادی بارگزاری شده است تا فرصت‌های صادراتی برای شرکت‌های دانش بنیان فراهم شود.
سعید سرکار، دبیر ستاد ویژه توسعه فناوری نانو گفت: از آنجا که همه شرکت‌های دانش بنیان ایرانی، ظرفیت‌های لازم برای ورود به عرصه صادرات را ندارند، بسیار اهمیت دارد که با رویکردی علمی و مبتنی بر شاخص‌های درست و قابل اندازه‌گیری، سطح آمادگی صادرات شرکتها اندازه‌گیری شود و با شناخت دقیق نقاط قوت و ضعف آنها، شرکت‌های برتر در هر حوزه صنعتی انتخاب و برای توسعۀ صادرات دانش بنیان، بر این شرکتها تمرکز شود.
وی گفت: طی دو سال گذشته با حمایت معاون علمی و فناوری رئیس جمهور، طرحی با عنوان «باشگاه صادرات دانش بنیان» شروع به فعالیت کرده است و فرآیند ارزیابی و رتبه‌بندی شرکت‌های دانش بنیان از منظر میزان آمادگی برای صادرات انجام شده است.
دبیر ستاد نانو ادامه داد: طبق ارزیابی‌های این باشگاه، از میان بیش از ۷۰۰۰ شرکت دانش بنیان، تعداد ۷۵۷ شرکت در چند سطح رتبه‌بندی شده‌اند. طبق ارزیابی‌های باشگاه تا مردادماه امسال، ۶ شرکت در سطح پنج ستاره، ۵۲ شرکت در سطح چهارستاره، ۲۵۴ شرکت در سطح سه ستاره، ۱۹۱ شرکت در سطح دوستاره و ۲۵۴ شرکت تحت عنوان شرکت‌های مستعد شناخته شده‌اند. کار ارزیابی این شرکت‌های با بررسی و امتیازدهی در مؤلفه‌های متعددی در سه محور فنی، شرکتی و سوابق فروش و صادرات انجام شده است.
